بخشهای زیادی مربوط به تلویزیون وجود دارد که در کیفیت نمایش تصاویر تأثیرگذار خواهد بود. بسیاری از خریداران تنها سؤالاتی که میپرسند در مورد رزولوشن تلویزیون است. در حالی که تلویزیونها گسترهی وسیعی از امکانات تصویر را دارند که به خودی خود بر کیفیت صفحه نمایش تأثیر میگذارد. این ویژگیهای تصویر در برخی از تلویزیونها کمتر و در برخی دیگر بیشتر مشاهده میشود. به همین دلیل تنها رزولوشن یک تلویزیون نیست که کیفیت نمایش تصاویر را در آن مشخص میکند. یکی از مواردی که در تمام تلویزیونها وجود دارد اما شدت آن متفاوت خواهد بود، یکنواختی مشکی است. یکنواختی مشکی یکی از ویژگیهای موثر در ارائه کیفیت تصویر مناسب خواهد بود.
یکنواختی مشکی یا Black Uniformity به میزان توانایی یک تلویزیون در نمایش رنگهای مشکی در کنار سایر رنگهای روشن گفته میشود. به بیان سادهتر به این معنی است که یک تلویزیون رنگهای مشکی را تا چه اندازه به صورت یکنواخت و عمیق در صفحه نمایش تلویزیون نشان میدهد. اگر یک تلویزیون دارای یکنواختی مشکی مناسب باشد یک طیف رنگی از رنگهای مشکی و تیره را در تمام سطح صفحه نمایش به طور یکسان و مشابه نمایش میدهد. همچنین از حادثهای به نام BLB جلوگیری میکند. BLB مخفف عبارت backlight bleed به معنی درز نور پس زمینه است که اغلب آن را با نام چراغ قوه نیز میشناسند. اما اگر یکنواختی مشکی یک تلویزیون نامناسب باشد رنگهای مشکی در صفحه نمایش به خوبی نشان داده نمیشوند و اغلب با افت کیفیت همراه هستند. همچنین مشکل BLB نیز در مدلهایی با یکنواختی نامناسب اتفاق میافتد.
این حادثه به معنی تأثیر نور مناطق روشن بر مناطق تیره در صفحه نمایش است. یعنی نقاط روشن اجازه نمیدهند بخشهای تیره و مشکی تصویر به خوبی نمایان شود و بر کیفیت آن تأثیر میگذارند. این عارضه مهمترین دلیل ایجاد یکنواختی مشکی نامناسب در تلویزیون محسوب میشود. متأسفانه بسیاری از تلویزیونهای LED دارای مشکل BLB هستند. در ادامه دلایل متعددی که باعث ایجاد مشکل BLB و یکنواختی مشکی نامناسب در تلویزیون میشود را برایتان شرح میدهیم.
دلایل ایجاد یکنواختی مشکی نامناسب
نور پس زمینه ضعیف در تلویزیون
یکی از تأثیرگذارترین بخشها در یکنواختی مشکی میزان نور پس زمینه میباشد. نور پس زمینه در واقع همان صفحهی LED در تلویزیونهای LCD است که روشنایی صفحه نمایش تلویزیون را تأمین میکند. موقعیت و کیفیت نور پس زمینه تأثیر زیادی بر یکنواختی مشکی در صفحه نمایش خواهد داشت. تلویزیونهای مختلف از نور پس زمینهی متفاوت استفاده میکنند. در برخی از تلویزیونها نور پس زمینه از نوع Edge LED است که دیودهای نورده در چهار طرف صفحه نمایش قرار دارند و در مرکز پنل هیچ دیود نوردهی وجود ندارد. متأسفانه یکنواختی مشکی در تلویزیونهایی که از نور پس زمینه Edge LED استفاده میکنند، بسیار نامناسب خواهد بود.
در حالی که تلویزیونهایی با نور پس زمینه Direct LED قادر به ایجاد روشنایی مناسب و در نتیجه یکنواختی مشکی بهتری هستند. در مجموع فناوری نوردهی موضعی (Local Dimming) برای حل این مشکل تا حدی کارساز است. به همین دلیل بسیاری از برندها از این فناوری در تلویزیونهای خود جهت ارائه نور پس زمینه بهتر استفاده میکنند. نور پس زمینه ضعیف در تلویزیون رایجترین دلیل در ایجاد BLB خواهد بود.
ساخت فریمهای ناهموار
صفحهی تلویزیونهای LCD از لایههای بسیاری تشکیل شده است که اغلب آنها بسیار نرم و انعطاف پذیر هستند. به دلیل ظرافت لایههای تشکیل دهنده تلویزیون کار با آنها بسیار سخت است. بعضی مواقع هنگام پیکربندی این لایهها برخی قسمتها با خم شدگی جزئی در قالب تلویزیون قرار میگیرند. به این ترتیب نور پس زمنیه به صورت ناهموار در این لایهها منتقل میشود و باعث انتشار ناهموار نور و در نتیجه ایجاد یکنواختی مشکی نامناسب میشود. البته این مشکل به ندرت اتفاق میافتد و اغلب برندهای معتبر همچون سونی، ال جی و سامسونگ دقت بالایی در ساخت تلویزیونهای خود دارند.
شدت روشنایی ناهموار
در برخی موارد نیز صفحهی LED به خودی خود دارای مشکل تولید است. به همین دلیل باعث میشود برخی نقاط در صفحه نمایش دارای نور پس زمینهی قویتری نسبت به سایر نقاط باشد. این مشکل به شدت یکنواختی مشکی را کاهش میدهد؛ چراکه نور به طور مساوی در پس زمینه تلویزیون پخش نمیشود. علاوه بر این حتی مشکل یکنواختی خاکستری نیز توسط این عارضه پدید خواهد آمد.
یکنواختی مشکی چه زمانی مهم است؟
همانطور که گفتیم یکنواختی مشکی یکی از مهمترین موارد در تلویزیون است که باید هنگام خرید در نظر داشته باشیم. اما باید توجه داشته باشیم مشکل یکنواختی مشکی نامناسب تنها در محیطهای تاریک قابل تشخیص است. یعنی اغلب تلویزیونهایی که از یکنواختی مشکی ضعیف رنج میبرند، عملکرد نامناسبی در محیطهای روشن نخواهند داشت و تنها در محیطهای تاریک یکنواختی مشکی آنها مشخص است. پس اگر شما جزو آن دسته از افراد هستید که در فضای تاریک به تماشای فیلم مورد علاقه خود میپردازند، یکنواختی مشکی تلویزیون را بسنجید. در غیر این صورت یکنواختی نامناسب تأثیر قابل مشاهدهای در محیط روشن بر کیفیت تصویر نخواهد داشت.
چطور یکنواختی مشکی نامناسب را تشخیص دهیم؟
تست یکنواختی مشکی تا حدی سخت بوده و اغلب به دوربینهای بسیار حرفهای برای تشخیص آن نیاز داریم. به همین دلیل ما توسط تست تلویزیون با چشم متوجه آن نخواهیم شد. برخی از شرکتهای معتبر به تست تلویزیونهای رایج میپردازند. این شرکتها اغلب یکنواختی مشکی را نیز مورد آزمایش قرار میدهند تا میزان یکنواختی تلویزیونها را در اختیار خریداران قرار دهند. ما نیز در مقایسهها و بررسیهای تخصصی تلویزیونهایمان اغلب مناسب یا نامناسب بودن یکنواختی مشکی را ذکر میکنیم. پس برای اطلاع از یکنواختی مشکی تلویزیون مورد نظرتان میتوانید به مقایسهها و بررسی تخصصیهای ما مراجعه کنید.
تست رایج برای تشخیص یکنواختی استفاده از یک الگو مخصوص در صفحه نمایش استفاده میشود. هدف این الگو نمایش نقصهای یکنواختی مشکی در صفحه نمایش است در حالی که رنگهای سفید و مشکی را به نمایش میگذارد. برای این آزمایش ابتدا الگو را در صفحه نمایش تلویزیون قرار میدهند. این الگو شامل یک تصویر با رنگ مشکی و یک صلیب در مرکز صفحه است. برای گرفتن عکس نقطهی مرکزی تصویر مشخص شده و پس از تنظیمات لازم سرعت شاتر دوربین روی 2 ثانیه تنظیم میشود.
برای محاسبهی یکنواختی میزان انحراف استاندارد بین هر پیکسل را میسنجند. با این محاسبه یک عدد درصدی به دست میآید که میزان نوسان رنگ مشکی هنگام نمایش در نمایشگر است. هرچه عدد به دست آمده کمتر باشد یکنواختی مشکی در تلویزیون آزمایش شده بهتر خواهد بود. به طور کلی درصد به دست آمده اگر کمتر از 1% باشد یعنی یکنواختی مشکی خوبی دارد. در تلویزیونهایی که از ویژگی نوردهی موضعی پشتیبانی میکنند این آزمایش یک بار دیگر نیز انجام میشود. در آزمایش دوم این ویژگی را فعال میکنند تا ببینند نوردهی موضعی تا چه میزان باعث ارتقای یکنواختی میشود. در بسیاری از تلویزیونها این ویژگی مشکلات یکنواختی را تا حد زیادی رفع میکند.
IPS GLOW چیست؟
IPS GLOW یکی از انواع مشکلات رایج مربوط به یکنواختی مشکی است. همانطور که از نامش پیداست این مشکل شامل تلویزیونهایی با پنل IPS خواهد بود. اگر مطلب “مقایسه پنل IPS با VA “ را مطالعه کرده باشید یکی از تفاوتهای این دو نوع پنل در میزان یکنواختی مشکی آنها است. اغلب تلویزیونهایی که از پنل VA استفاده میکنند یکنواختی مشکی عالی دارند؛ در حالی که بیشتر پنلهای IPS مشکل یکنواختی دارند و اغلب یکنواختی مشکی مناسبی نخواهند داشت.
این نوع از یکنواختی نامناسب به دلیل درخشش در زاویه دید عمودی در پنل IPS است. زمانی که به تلویزیونهای IPS از زاویههای اطراف نگاه میکنید برای ثابت ماندن کیفیت تصویر درخششی در گوشههای اطراف صفحه نمایش ایجاد میشود. به این ترتیب برخی از نقاط کم نور تلویزیون روشنایی بیش از حدی دریافت میکنند که باعث تشدید روشنایی میشود. به این ترتیب نور پس زمینه به طور کامل در صفحه نمایش پخش نمیشود و در نتیجه یکنواختی به خوبی صورت نمیپذیرد. البته در تمام مدلهای IPS این مشکل وجود ندارد و مدلهای زیادی هستند که قادر به ایجاد یکنواختی مشکی مناسب خواهند بود. همچنین این مشکل در زاویههای اطراف و بسیار نزدیک به تلویزیونهای IPS به وجود می آید و در حالتهای دیگر زیاد مشخص نخواهد بود.
راه حل برای رفع یکنواختی مشکی نامناسب
در کل هیچ تلویزیون LED را نمیتوان یافت که یکنواختی مشکی کاملاً بینقصی داشته باشد. یعنی اغلب تلویزیونهای LED یکنواختی متوسطی دارند. در مجموع یکنواختی مشکی راه حلی کاملاً مؤثر ندارد. پس اگر یکنواختی مشکی یکی از ملاکهای خریدتان است قبل از هرچیز ببینید که آیا تلویزیون مورد نظر شما یکنواختی خوبی دارد یا خیر. همچنین اگر تلویزیون شما یکنواختی مشکی نامناسبی دارد بهتر است از زاویهی رو به رو به تماشای تلویزیون بنشینید. چراکه از زاویههای اطراف یکنواختی مشکی بدتر میشود. همچنین همانطور که ذکر کردیم یکنواختی مشکی تنها در محیطهای کم نور و تاریک قابل مشاهده است و در محیطهای روشن زیاد مشخص نیست. پس اگر تلویزیون شما یکنواختی نامناسبی دارد سعی کنید تلویزیون را در محیطهای روشن قرار دهید.
یک راه حل دیگر نیز برای حل جزئی مشکل یکنواختی وجود دارد. عکس الگو تست تلویزیون را در صفحه نمایش خود قرار دهید. به این ترتیب نقاط کم نور و پر نور صفحه نمایش مشخص میشود. سپس یک پارچهی تمیز را (پارچهای که برای تمیز کردن صفحه نمایش از آن استفاده میکنید و به بافت تلویزیون آسیب نمیرساند) به آرامی روی نقاط روشن در صفحه نمایش بکشید. دقت کنید این حرکت را بسیار آرام و بدون فشار انجام دهید چراکه با فشار روی صفحه نمایش به آن آسیب جدی وارد میشود. این عمل در طولانی مدت و با تکرار مکرر بر روی تلویزیونهایی که ساخت فریمهای ناهموار و شدت روشنایی ناهموار دارند نتیجه بخش خواهد بود.
در مجموع تنها تلویزیونهایی که از یکنواختی مشکی ایدهآل برخوردار هستند، تلویزیونهای OLED خواهند بود. OLED برای یکنواختی حرف اول را میزند. تمام تلویزیونهای OLED یکنواختی مشکی بینهایت دارند و رنگهای مشکی را در بهترین حالت ممکن به نمایش میگذارند. اما برخی از تلویزیونهای LED نیز یکنواختی نزدیک به تلویزیونهای اولد را دارند و عملکرد آنها در زمینهی یکنواختی مشکی عالی خواهد بود. در ادامه برخی از این مدلها را به شما معرفی میکنیم. همچنین در پایان مطلب لیستی را برایتان تهیه کردهایم که تلویزیونهای موجود در بازار را بر اساس یکنواختی مناسب در آن رتبه بندی کردهایم.
تلویزیون سامسونگ Q60T
تلویزیون Q60T یکی از مدلهای QLED سامسونگ در سال 2020 است. این تلویزیون طراحی زیبایی دارد و با اینکه پایینترین مدل از کیولدها است، کیفیت بسیار مناسبی دارد. کیفیت تصویر تلویزیون 4K بوده و با فناوری نقاط کوانتومی همراه شده تا کیفیت تصویر عالی را ارائه دهد. پنل این تلویزیون از نوع VA است. به لطف این پنل نسبت کنتراست فوق العادهای در تلویزیون وجود دارد. اوج روشنایی در محتوای SDR بینظیر بوده و روشنایی مطلوب را دارد. اوج روشنایی در محتوای HDR نیز در حد متوسط خواهد بود.
یکنواختی خاکستری Q60T بسیار مناسب است و رنگها را به صورت یکنواخت در سطح صفحه نمایش تلویزیون نشان میدهد. اما نقطه قوت برتر این مدل نسبت به سایر تلویزیونها یکنواختی مشکی فوق العادهی آن است. یکنواختی در این تلویزیون معادل 0.494% بوده که یک عدد فوق العاده محسوب میشود. یکنواختی این تلویزیون در حد کمی از تلویزیونهای OLED پایینتر است که این برای یک تلویزیون LED بسیار عالی خواهد بود. با این یکنواختی مناسب رنگهای مشکی در تلویزیون Q60T در بهترین حالت به نمایش گذاشته میشوند.
البته همچون سایر تلویزیونها با پنل VA این مدل نیز از زاویه دید ضعیف رنج میبرد و زاویه دید بسیار محدودی را در صفحه نمایش دارد. بازتاب نور در تلویزیون عملکرد مناسبی دارد و رنگهای زیادی در صفحه نمایش تلویزیون پشتیبانی میشوند. البته زمان پاسخگویی تلویزیون کمی زیاد است و شاید در صحنههای سریع جزئیات تصویر به خوبی مشخص نباشد. نرخ نوسازی تلویزیون 60 هرتز بوده و به نسبت تأخیر در ورودی بسیار مناسبی دارد. در کل تلویزیون سامسونگ Q60T پس از مدلهای OLED برترین تلویزیون در بخش یکنواختی مشکی خواهد بود.
تلویزیون سامسونگ TU8000
ممکن است شما هم مثل ما از قرارگیری تلویزیون TU8000 در لیست تعجب کرده باشید. TU8000 یک مدل بسیار مناسب میباشد اما جزو مدلهای پایین رده سامسونگ است. همیشه انتظار میرود مدلهای بالاتر فول امکانات باشند و مدلهای پایینتر ویژگیهای مناسبی نداشته باشند. در حالی که این تلویزیون در لیست بهترین تلویزیونها با یکنواختی مشکی جایگاهی ویژه دارد. کیفیت تصویر TU8000 فورکی بوده و تصاویر را به زیبایی نمایش میدهد. این تلویزیون نیز از پنل VA استفاده کرده است. باید بگوییم سامسونگ در استفاده از این پنل بسیار موفق بوده و به خوبی آن را برای تمام تلویزیونهایش تنظیم میکند.
نسبت کنتراست این مدل عالی است. روشنایی آن در محتوای SDR به نسبت مناسب بوده ولی اوج روشنایی آن در محتوای HDR ضعیف میباشد. این مدل یکنواختی خاکستری متوسطی دارد اما ویژگی بارز آن یکنواختی مشکی است. یکنواختی مشکی در تلویزیون TU8000 فوق العاده است و قادر به نمایش رنگهای مشکی در واقعیترین حالت خواهد بود. عدد مربوط به یکنواختی مشکی در این تلویزیون 0.513% است که یک عدد عالی برای این ویژگی خواهد بود. پس از Q60T این مدل بهترین یکنواختی را پس از مدلهای اولد دارد.
البته زاویه دید TU8000 نیز بسیار ضعیف است و تلویزیون از زاویههای اطراف با افت کیفیت تصویر همراه خواهد بود. بازتاب نور تلویزیون مناسب است اما در کل طیف رنگی بسیار گستردهای برای نمایش در صفحه نمایش تلویزیون پشتیبانی نمیشود. در کمال تعجب این تلویزیون زمان پاسخگویی بهتری نسبت به Q60T دارد. نرخ نوسازی TU8000 برابر با 60 هرتز است و تأخیر در ورودی بسیار مناسبی دارد. همیشه این مسئله را در نظر داشته باشید که پایین رده بودن یک مدل دلیل بر بیکیفیت بودن آن نیست. همانطور که مشاهده کردیم TU8000 یک مدل با یکنواختی مشکی بینظیر و امکانات عالی دیگر است.
تلویزیون سونی X7500H
تلویزیون X7500H پس از مدلهای OLED اولین تلویزیون سونی با یکنواختی مشکی مناسب است. این تلویزیون زیبا جزو مدلهای میان رده سونی بوده و امکانات مناسبی برای عرضه دارد. کیفیت تصویر تلویزیون 4K بوده و پنل تلویزیون از نوع VA است. نسبت کنتراست آن بسیار عالی میباشد. اوج روشنایی در محتوای SDR در حد متوسط است ولی روشنایی برای محتوای HDR بسیار ضعیف خواهد بود.
یکنواختی خاکستری تلویزیون در حد مناسب است ولی در گوشههای اطراف صفحه نمایش رنگها کمی تیرهتر به نظر میرسند. نقطه قوت این تلویزیون در یکنواختی مشکی آن است. عدد مربوط به یکنواختی X7500H مساوی با 0.610% میباشد. این میزان برای تلویزیون LED عالی است و قادر به نمایش رنگ مشکی مناسب در تمام بخشهای صفحه نمایش خواهد بود. این تلویزیون زاویه دید محدودی دارد و با تماشای تلویزیون از زاویههای اطراف متوجه افت کیفیت رنگهای تصویر میشوید.
بازتاب نور در صفحه نمایش مناسب است و از بازتاب نورهایی همچون نور لامپ و پنجره جلوگیری میشود. طیف رنگی گسترده در این X7500H باعث نمایش تصاویر در رنگهایی زیبا و دیدنی میشود. زمان پاسخگویی این تلویزیون در حد متوسط عمل میکند. در واقع زمان پاسخگویی آن دقیقاً همانند TU8000 است. نرخ نوسازی این مدل برابر با 60 هرتز بوده و تأخیر در ورودی بسیار مناسبی خواهد داشت. در کل این مدل پس از دو تلویزیون معرفی شده از سامسونگ، اولین تلویزیون LED سونی با یکنواختی مشکی عالی است.
تلویزیون سونی X9500H
تلویزیون X9500H بالاترین مدل پس از اولدهای سونی در سال 2020 است. این تلویزیون زیبا امکانات بینظیری دارد که باعث قرارگیری آن در لیست بهترین تلویزیونهای سونی میشود. کیفیت تصویر تلویزیون 4K بوده و ویژگیهای تصویر عالی برای خلق تصاویر باکیفیت به کار گرفته است. نوع پنل تلویزیون VA است که تأثیر بسزایی در نسبت کنتراست و یکنواختی تلویزیون دارد. نسبت کنتراست X9500H بسیار عالی است.
اوج روشنایی صفحه نمایش برای محتوای SDR بینظیر است و قادر به ایجاد روشنایی عالی خواهد بود. همچنین اوج روشنایی در محتوای HDR نیز فوق العاده خواهد بود. به طوری که روشنایی بینظیری برای انواع محتوا در نمایشگر تلویزیون فراهم میشود. ویژگی نوردهی موضعی در X9500H پشتیبانی میشود که باعث تنظیم روشنایی در همهی بخشهای صفحه نمایش میشود. این فناوری تأثیری عالی بر یکنواختی خاکستری گذاشته و رنگها را به خوبی در سطح تلویزیون نمایش میدهد.
یکنواختی مشکی نیز عملکرد بینظیری در این تلویزیون دارد. میزان یکنواختی مشکی در X9500H برابر با 0.536% است که به کمک فناوری نوردهی موضعی یکنواختی عالی را فراهم میکند. به این ترتیب رنگهای مشکی به خوبی در صفحه نمایش تلویزیون نشان داده میشوند و هیچ تغییر رنگی در آنها به وجود نمیآید. این تلویزیون بازتاب نور فوق العادهای دارد و به بهترین نحو از بازتاب نور در صفحه نمایش جلوگیری میکند.
زاویه دید تلویزیون X9500H متوسط است و به اندازهی سایر مدلهای معرفی شده محدود نیست. این تلویزیون طیف رنگی بسیار گستردهای دارد که به نمایش رنگها و جزئیات تصویر کمک میکند. زمان پاسخگویی در تلویزیون بینظیر است و بیننده شاهد هیچ نوع تاری تصویر در صحنههای سریع نخواهد بود. نرخ نوسازی X9500H برابر با 120 هرتز بوده و تأخیر در ورودی بسیار مناسبی را ارائه میدهد. در کل تلویزیون سونی X9500H یک مدل عالی با یکنواختی مشکی بسیار مناسب است.
ما در ادامه لیستی از سایر تلویزیونها با یکنواختی را قرار دادهایم تا امتیاز مربوط به یکنواختی مشکی مدل مورد نظرتان را به آسانی بیابید. همانطور که در لیست زیر مشخص است مدلهای ال جی در پایین لیست قرار دارند که دلیل عمدهی آن استفاده از پنل IPS در مدلهای ال جی است.
مدل تلویزیون | نوع پنل | امتیاز یکنواختی مشکی |
---|---|---|
A9G | OLED | 10 |
CX | OLED | 10 |
A8H | OLED | 10 |
C1 | OLED | 10 |
A80J | OLED | 10 |
A1 | OLED | 10 |
Q60T | LED | 9.6 |
TU8000 | LED | 9.5 |
TU7000 | LED | 9.1 |
X7500H | LED | 9.1 |
QN90A | LED | 9.0 |
X9500H | LED | 8.9 |
Q60A | LED | 8.9 |
X9000H | LED | 8.7 |
AU8000 | LED | 8.6 |
X85J | LED | 8.6 |
Q80T | LED | 8.0 |
UM7300 | LED | 6.7 |
UN7300 | LED | 6.4 |
NANO90 2020 | LED | 6.1 |
NANO80 2020 | LED | 6.1 |
NANO90 2021 | LED | 5.7 |
UP7000 | LED | 5.3 |
UN8500 | LED | 5.1 |
NANO85 | LED | 5.1 |